Tôi cầm tập thơ mới trong tay, lòng dạ sững sờ. Không sững sờ sao được, vì những ngày này, Thi sĩ Trần Quang Đạo đang điều trị “hoá liệu”; buộc tôi cứ phải luôn nghĩ: chú em chắc chắn mệt lắm, phải nằm bẹp trên giường... Thế mà lúc 11 giờ 1’ (1/10/2019), bỗng dưng nhận được cú điện thoại Trần Quang Đạo gọi: “Anh đang ở mô rứa?”. Tôi trả lời: “Đang uống nước chè với mấy bác hàng xóm”! Hàng xóm là “hàng xóm” cũ tận phường Bách Khoa - nơi cách nhà hiện tại tôi đang ở phải 2 cây số. Đầu máy bên kia, Trần Quang Đạo nói tiếp: “Chút nữa, em sẽ tới nhà anh!”. Tôi hoảng hốt: “Thật ha?”. Chú Đạo quả quyết: “Chừng 20’ nữa nhé!”. Thế là tôi về ngồi ngay quán nước đầu ngõ đợi chú em... Hơn nửa giờ sau, hai anh em gặp nhau. Nhìn bên ngoài, Trần Quang Đạo không có vẻ gì... “đang bệnh”! Mừng quá. Cũng đã trưa rồi, tôi đề nghị: “Vô nhà nấu cơm ăn cho thật vệ sinh”. Chú ấy không chịu, nói: “Ăn bún ngay đây anh!”. Tôi cũng không chịu, dứt khoát... “cưỡng chế” Nhà thơ theo ý mình. May quá, vừa về tới cửa cổng, đã thấy BS. Xuân Hương đang lúi húi trong bếp rồi.

Bìa tập thơ "Bay trong mơ".

Bước vô nhà, Nhà thơ ngồi sập ngay xuống salon, lấy bút viết lời đề tặng rồi trao ngay ông anh; cùng lúc, nói luôn câu có lẽ sẽ găm mãi trong tôi: "Bác là người đầu tiên em tặng tập thơ mới này” - tập “BAY TRONG MƠ”. Tập thơ thơm phức mực in, vì nó vừa được chủ nhân xách từ nhà in về. Chắc chắn nó cũng sẽ có số phận “đặc biệt” trên con đường thơ Trần Quang Đạo. Đưa cuốn thơ ấp vào lòng, tôi không thể nói được lời nào thật rõ ràng như mọi khi với Trần Quang Đạo.

Tập thơ đến được bạn đọc hôm nay là sự nỗ lực cao cả của một người đang mắc bệnh rất nặng - tôi không đủ can đảm đề nói đó là bệnh... "hiểm nghèo". Thế nhưng Trần Quang Đạo đã cố nén những cơn đau dữ dội, dai dẳng suốt đêm ngày để tuyển thơ - những bài mới làm trong năm 2017-2018 và mấy tháng đầu năm nay (2019). Xen vào đó, Thi sĩ vẽ tranh (lột tả những điều có thể... "chưa tải hết trong thơ"), vẽ bìa, trình bày, minh họa trọn vẹn tập thơ. Đương nhiên cũng là đều... "cố" để "hoàn thành nhiệm vụ" cả... Như vậy, tập sách ta đang cầm trên tay, không hẳn chỉ tác phẩm thơ thuần tuý. Đó còn là một “hợp tuyển thi - họa” gồm tròn trịa 80 bài thơ cùng 10 tác phẩm mỹ thuật hội họa rất tao nhã, lắng đọng nhiều suy tư mà lại bộn bề, trừu tượng; đặt ra không biết bao nhiêu câu hỏi về cuộc đời, về tình yêu, hạnh phúc - đặc biệt nỗi nhức nhối của 9 tỷ người trên hành tinh (chúng ta đang sống) là môi trường, biến đổi khí hậu. Hai bìa sách là tổng hợp những nội dung đó, còn lại 9 bức tranh (không cùng kích cỡ) có nội dung khác biệt, theo những tên tranh độc đáo: 1/ “Đường nắng” (40x60cm); 2/ “Mắc lưới” (40x60cm); 3/ “Thả cá xuống sông” (60x40cm); 4/“Trên đồng” (40x60cm); 5/“Cháy” (50x50cm); 6/ “Ru sen” (50x50cm); 7/ “Trên cao” (40x60cm); 8/ “Trên núi” (49x60cm); 9/ “Đóng” (40x60cm). Cả bìa sách và 9 bức tranh được tác giả sáng tác bằng loại thuốc họa “Acrylic" - một chất liệu màu pha sẵn từ sơn và phụ liệu, để vẽ trên toan (vải thô).

Tác giả và Nhà thơ Trần Quang Đạo.

 Cách đây chưa tới 2 tháng, khi tôi và Nhà thơ quân đội - Đại tá Trần Anh Thái, sang nhà thăm Thi sĩ Trần Quang Đạo; hai đứa đã xem một số bức đang vẽ. Có thể khi đó còn hơi vội vàng, nhưng tôi đã thốt lên: "Ôi, những bài thơ văn xuôi Trần Quang Đạo!". Giờ bình tâm, lần dở từng trang sách, chắc chắn bạn đọc (có thể còn tuỳ thuộc cảm nhận của từng ngươi), nhưng tôi tin đều nhận ra "chất thơ Trần Quang Đạo" đang tuôn chảy dạt dào từng bức tranh in kèm trong "BAY TRONG MƠ" của ông.

Như ở trên tôi có dùng chữ "tao nhã" (thanh cao và nhã nhặn, dễ được cảm tình, yêu mến) về phần "họa" trong tập thơ. Đúng là như vậy! Tất cả đường nét, màu sác cùng các thủ pháp miêu tả của 10 tác phầm (gồm cả bìa), toát lên một tinh thần rất... "nên thơ" (vẻ đẹp trẻ trung, gợi nhiều cảm hứng). Chỉ có thể có trong “tay cọ” của con trẻ thôi. Có lẽ Nhà thơ trọn một đời làm báo "Nhi đồng", nên đã bị... "ám" luôn chất thơ trẻ đó chăng? Tôi cũng vinh dự được góp vào đây bức chân dung Thi sĩ chụp vội trước sân nhà.

Dưới đây là 2 bài thơ, trong số 80 bài trong tập “BAY TRONG MƠ” ở ấn phẩm “mới toanh” của Trần Quang Đạo - hai khúc nhớ thương, buồn đau hiu hắt dành vọng bái tới cha mẹ nơi cõi cửu tuyền... Điều khá đặc biệt ở hai bài thơ này là dấu tích "sở trường" của phong cách (phương pháp sáng tác) lối "thơ văn xuôi" truyền thống "Trần Quang Đạo" vẫn được duy trì "liền mạch", hằn sâu trong từng con chữ, hơi thơ cùng nhịp điệu của nó. Lạ là ngay bài thơ thứ nhất "RU MẸ" theo thể "lục bát" 100%, vẫn đong đầy cảm xúc của... "thơ văn xuôi".

Hà Nội, 19 giờ 20' ngày 1/10/2019